Terrastories: Một công cụ để kể chuyện dựa trên địa điểm

Terrastories là gì?

Terrastories là một ứng dụng dành cho các cộng đồng lập bản đồ, bảo vệ và chia sẻ những câu chuyện về vùng đất của họ.

Nó có thể được các cá nhân hoặc cộng đồng muốn kết nối nội dung âm thanh hoặc video với các địa điểm trên bản đồ sử dụng. Nó được thiết kế thân thiện với người dùng và thú vị để tương tác, cho phép các thành viên cộng đồng tự do khám phá mà không cần bất kỳ nền tảng kỹ thuật nào.

Terrastories bắt đầu khi một nhóm các nhà địa lý và nhà phát triển phần mềm quyết định bắt đầu xây dựng Terrastories để giúp một cộng đồng ở Nam Mỹ lập bản đồ lịch sử truyền miệng trên vùng đất của họ. Matawai Maroons của Suriname, một cộng đồng những người châu Phi trước đây là nô lệ đã trốn vào rừng hơn ba thế kỷ trước và cư trú ở đó ngày nay, muốn lập bản đồ lịch sử truyền miệng về thời điểm khi lần đầu tổ tiên của họ đặt chân đến những vùng đất này. Các nhà lãnh đạo cộng đồng quan tâm đến việc có một công cụ giúp những người trẻ tuổi hiểu biết về những địa điểm này, lịch sử, văn hóa và con người của họ.

Terrastories được xây dựng để đáp ứng nhu cầu mà nhóm đã nghe được từ các cộng đồng khác trên toàn cầu.

Tại sao bạn có thể muốn sử dụng Terrastories

Nếu bạn có bản đồ về vùng đất của mình và lịch sử truyền miệng bạn muốn thêm vào đó, thì Terrastories có thể là một công cụ tốt cho nhu cầu của bạn. Một góc nhìn khác vì Terrastories về cơ bản là một hệ thống quản lý nội dung phương tiện truyền thông được xây dựng trên bản đồ, nó có thể được sử dụng để lập bản đồ bất kỳ loại nội dung phương tiện truyền thông nào có mối quan hệ với một địa điểm. 

Dưới đây là một số tính năng bổ sung làm cho Terrastories trở nên độc nhất:

1. Giao diện người dùng tương tác

Terrastories được tạo riêng cho giới trẻ của các cộng đồng bảo vệ trái đất và nó được thiết kế để mang tính giáo dục về đất đai, lịch sử và văn hóa đồng thời cũng hấp dẫn và thú vị khi sử dụng. Các giáo viên có thể sử dụng Terrastories như một phần trong chương trình giảng dạy để giúp những người trẻ tuổi củng cố kiến thức và kỹ năng tin học đồng thời tìm hiểu về những câu chuyện của cộng đồng họ.

2. Quyền riêng tư và chia sẻ

An toàn và bảo vệ dữ liệu là những mối quan tâm rất quan trọng đối với nhiều cộng đồng bảo vệ trái đất. Tùy thuộc vào nhu cầu cụ thể, bạn có thể muốn giữ tất cả hoặc một số phần nhất định trên bản đồ của mình để không rơi vào tay kẻ xấu. Terrastories được xây dựng với mối quan tâm này và cho phép các cộng đồng chỉ định một số câu chuyện nhất định là riêng tư và bị hạn chế. Điều này có nghĩa là bạn cần phải có thông tin đăng nhập đặc biệt để xem những câu chuyện đó. Ngược lại, có thể có những câu chuyện mà cộng đồng của bạn muốn chia sẻ với mọi người và bạn có thể đặt những câu chuyện đó ở chế độ hiển thị cho bất kỳ ai.

3. Terrastories hoạt động trong môi trường hoàn toàn ngoại tuyến

N

hiều cộng đồng bảo vệ trái đất cư trú trong bối cảnh xa xôi, bị hạn chế hoặc không có quyền truy cập Internet. Rất tiếc, nhiều công cụ lập bản đồ và kể chuyện yêu cầu truy cập Internet và sẽ không hoạt động (hoặc hầu như không hoạt động) nếu không có nó. Vì những lý do đó, Terrastories được xây dựng để hoạt động ngoại tuyến. Toàn bộ ứng dụng có thể được chạy trên máy tính hoặc thiết bị truyền phát điểm phát sóng WiFi để các thiết bị khác có thể kết nối qua đó. Ngoài việc dễ sử dụng, một số cộng đồng đánh giá cao chức năng này vì lý do bảo mật dữ liệu: lưu trữ bản đồ và câu chuyện trên một thiết bị thực tế giúp đảm bảo rằng dữ liệu riêng tư không rời khỏi lãnh thổ.

4. Có thể tùy chỉnh

Phần lớn ứng dụng Terrastories có thể tùy chỉnh những gì bạn thu thập về ngôn ngữ, bản đồ và thông tin. Khi bạn tải xuống, nó đi kèm với một bản đồ thế giới trực tuyến tiêu chuẩn, nhưng bạn có thể chọn sử dụng bản đồ của riêng mình, bao gồm cả bản đồ có thể hoạt động ngoại tuyến. Bạn cũng có thể dịch Terrastories sang ngôn ngữ của riêng mình và thiết lập bộ lọc câu chuyện dựa trên phân loại và danh mục riêng cho các địa điểm trong vùng đất của bạn.

Photo credit: Amit Madheshiya

Cách thức hoạt động

Terrastories bao gồm một bản đồ tương tác và sidebar (cột hiển thị nội dung trên thanh bên) gồm các câu chuyện.

Cài đặt Terrastories

Ứng dụng Terrastories tải trong trình duyệt nhưng có thể được cài đặt trên máy tính để chạy cục bộ mà không cần internet, giống như trên web. Cũng có thể định cấu hình một máy tính mini để làm trung tâm cục bộ phục vụ Terrastories cho bất kỳ thiết bị nào được kết nối với WiFi trung tâm. Việc cài đặt Terrastories không dễ dàng như các ứng dụng khác (như ứng dụng bạn có thể tải xuống và chạy), nhưng bạn chỉ cần thực hiện một lần và chúng ta có tài liệu tốt để thực hiện. Và bạn có thể yêu cầu trợ giúp để cài đặt Terrastories thông qua Diễn đàn Bộ công cụ bảo vệ trái đất. Thông tin thêm về cài đặt tại đây.

Tạo và thiết lập cộng đồng

Khi bạn đã cài đặt Terrastories, bạn có thể tạo một hoặc nhiều "cộng đồng". Cộng đồng là một không gian trên Terrastories được một nhóm người chia sẻ và cung cấp bản đồ và cơ sở dữ liệu câu chuyện của riêng mình. Ngoài ra, bạn có thể tạo người dùng cho cộng đồng đó với các đặc quyền khác nhau, như chỉnh sửa hoặc xem các câu chuyện và địa điểm bị hạn chế. Bạn cũng có thể cung cấp bản đồ tùy chỉnh từ Mapbox Studio hoặc ở định dạng ô bản đồ. Cuối cùng, bạn có thể thêm logo và hình nền để tạo phong cách cho không gian Terrastories của cộng đồng đó.

Khám phá nội dung qua bản đồ hoặc câu chuyện

Người dùng Terrastories có thể khám phá bản đồ và nhấn vào địa điểm câu chuyện để lọc danh sách các câu chuyện trong sidebar chỉ về địa điểm đó. Ngoài ra, người dùng có thể nhấn vào một câu chuyện trong sidebar và bản đồ sẽ điều hướng đến địa điểm đó.

Lọc câu chuyện và địa điểm

Có các trình đơn thả xuống bộ lọc cho phép người dùng lọc các địa điểm và câu chuyện theo người nói, khu vực hoặc phân loại của cộng đồng. Ví dụ: một cộng đồng có thể tạo phân loại địa điểm bằng ngôn ngữ của họ, bao gồm cả danh mục địa lý (chẳng hạn như thác, đảo và nhánh sông) cũng như danh mục văn hóa (chẳng hạn như di tích lịch sử hoặc nơi linh thiêng). Sau đó, các cộng đồng có thể lọc bản đồ Terrastories và các câu chuyện theo các danh mục này.

Đặt quyền truy cập cho các câu chuyện bị hạn chế

Người dùng Terrastories có đặc quyền chỉnh sửa cho một cộng đồng có thể xác định câu chuyện nào nên được xem bởi bất kỳ ai hoặc chỉ các thành viên cộng đồng. Thông tin thêm tại đây.

Dịch giao diện Terrastories

Terrastories hiện có bằng tếng Anh, tiếng Bồ Đào Nha, tiếng Tây Ban Nha, tiếng Hà Lan, tiếng Matawai và tiếng Nhật, nhưng bạn cũng có thể dịch sang ngôn ngữ của mình. Bạn có thể làm như vậy bằng cách dịch văn bản Terrastories bằng một trong những ngôn ngữ này sang ngôn ngữ của riêng bạn, sau đó thêm văn bản đó vào Terrastories bằng cách sao chép tệp đó vào thư mục các ngôn ngữ Terrastories. Thông tin thêm tại đây

Bắt đầu như thế nào

Bạn có quan tâm đến việc sử dụng Terrastories để lập bản đồ lịch sử truyền miệng không? Xem tài liệu đào tạo và giáo dục, này, với sự hỗ trợ của Indigenous Mapping Workshop. Ngoài ra còn có một máy chủ Terrastories trực tuyến mà nhóm Terrastories có thể giúp bạn truy cập,nếu bạn muốn dùng thử. Hoan nghênh tham gia cộng đồng những người dùng Terrastories nơi mọi người giúp đỡ lẫn nhau, kết nối về các dự án và chia sẻ thông tin chi tiết để giúp cải thiện công cụ.

Ví dụ về cách Terrastories được sử dụng

Lập bản đồ lịch sử truyền miệng của tổ tiên ở Suriname

Những người Matawai Maroons, một cộng đồng hậu duệ của những người Châu Phi trước đây bị bắt làm nô lệ, những người đấu tranh cho quyền tồn tại trong rừng nhiệt đới hơn ba thế kỷ trước, đang lập bản đồ quê hương của tổ tiên họ dọc theo sông Saramacca ở Suriname và sử dụng Terrastories để truyền bá các lịch sử truyền miệng dựa trên địa điểm bằng bản đồ của họ. Đọc tiếp.

Kiến thức truyền thống về nước ở Canada

Người Haudenosaunee tại Khu bảo tồn Six Nations ở Ontario, Canada đang sử dụng Terrastories để lập bản đồ kiến thức sinh thái truyền thống và những câu chuyện bản địa về sông Grand cùng với dữ liệu khoa học về chất lượng nước. Đọc tiếp.

Thông số kỹ thuật

Yêu cầu về phần mềm: Terrastories có thể được cài đặt trên Windows, Mac, Linux hoặc máy chủ trang web. Terrastories là một ứng dụng web được mở thông qua trình duyệt. Hiện tại không thể cài đặt Terrastories trên điện thoại, tuy nhiên, có thể thiết lập máy tính làm máy chủ ngoại tuyến cục bộ tạo ra tín hiệu WiFi và thông qua đó điện thoại có thể tải Terrastories trong trình duyệt.

Bảo mật: Với Terrastories, có thể bảo vệ các câu chuyện bằng cách đặt chúng thành giới hạn chỉ cho người dùng cộng đồng xem. Bạn cũng có thể thực hiện yêu cầu đăng nhập để không có bản đồ hoặc câu chuyện nào có thể xem được cho đến khi người dùng đăng nhập bằng thông tin của cộng đồng.

Các chức năng chính: Chức năng ngoại tuyến. hoàn toàn. Tùy chỉnh bản đồ. Những câu chuyện được bảo vệ. Lọc các câu chuyện theo đơn vị phân loại hoặc người nói bản địa. Bạn có thể thêm nhiều câu chuyện vào một nơi và các câu chuyện có thể về nhiều nơi. Khám phá nội dung qua bản đồ hoặc qua các câu chuyện. Nhiều cộng đồng có thể sử dụng một phiên bản hoặc máy chủ Terrastories. Menu quản trị cho người dùng có quyền chỉnh sửa.

Ngôn ngữ: Có thể dịch sang bất kỳ ngôn ngữ nào. Hiện có sẵn tiếng Hà Lan, tiếng Anh, tiếng Nhật, tiếng Matawai, tiếng Bồ Đào Nha và tiếng Tây Ban Nha.

Tùy chọn nhập dữ liệu: Có thể nhập hàng loạt câu chuyện, diễn giả và địa điểm qua menu quản trị.

Tùy chọn xuấ dữ liệu: Tài liệu có sẵn để xuất nội dung Terrastories bằng dòng lệnh máy tính. Một giao diện thân thiện với người dùng để xuất qua menu quản trị đang có trong lộ trình.

Phương tiện truyền thông: Có thể thêm ảnh vào địa điểm, diễn giả và câu chuyện cũng như âm thanh và video (bao nhiêu tùy thích) vào câu chuyện.

Nhóm quản lý chính của Terrastories xin cảm ơn Matawai và tất cả các cộng đồng khác tham gia vào việc phát triển Terrastories.

Tại sao kể chuyện lại quan trọng

Nhiều cộng đồng bảo vệ trái đất trên khắp thế giới bày tỏ mối quan hệ bền chặt với lãnh thổ của họ và cam kết chăm sóc lãnh thổ của họ theo cách mà tổ tiên đã có trong nhiều thế hệ. Làm như vậy đòi hỏi một ý thức mạnh mẽ về địa điểm và kiến thức dựa trên địa điểm, và không có nơi nào để học điều đó tốt hơn là thông qua kể chuyện.

Kể chuyện là cách thông tin được truyền qua nhiều thế hệ, nhưng khi quá trình thực dân hóa, phá rừng và tiếp biến văn hóa xâm nhập sâu hơn vào lối sống của cộng đồng, ký ức sống đó bị đe dọa.

Các cộng đồng trên toàn thế giới đã hành động và tận dụng công nghệ ghi âm nghe nhìn để bảo vệ câu chuyện của những người lớn tuổi. Bản ghi âm là một cách dễ dàng và hiệu quả để đảm bảo rằng câu chuyện vô giá về một lãnh thổ, lịch sử hoặc văn hóa được lưu giữ để các thành viên khác trong cộng đồng, bao gồm cả các thế hệ mai sau lắng nghe trong tương lai. Bằng cách quay video một người đang chia sẻ câu chuyện, bạn không chỉ nắm bắt được lời nói của người đó mà còn cả cách câu chuyện được kể, ngôn ngữ không lời của họ và nơi chia sẻ câu chuyện.

Bản đồ cũng là một cách hữu hiệu để ghi lại kiến thức văn hóa. Bằng cách lập bản đồ, chỉ cần đặt địa danh, bạn có thể bắt đầu tạo một kho lưu trữ kiến thức truyền thống, sinh thái và lịch sử. Nhưng như nhiều người lập bản đồ cộng đồng đã phát hiện ra, một khi bạn bắt đầu lập bản đồ địa danh và muốn ngồi lại với một người lớn tuổi để hỏi về vị trí của các địa điểm, các câu chuyện bắt đầu tuôn trào và bạn nhận ra rằng địa danh chỉ là phần nổi của tảng băng chìm.