Mapeo: Lập bản đồ và giám sát thế giới xung quanh bạn

Mapeo là gì?

Mapeo được xây dựng cùng với và để những người bảo vệ trái đất dễ dàng ghi lại thông tin về môi trường và quyền con người cũng như thu thập dữ liệu về đất đai của họ.

Phần mềm này có thể được các cá nhân hoặc các nhóm muốn cộng tác và chia sẻ thông tin sử dụng và đặc biệt phù hợp khi làm việc trong môi trường ngoại tuyến và từ xa. Phần mềm rất đơn giản để sử dụng, miễn phí và dễ tiếp cận, đồng thời có thể tùy chỉnh theo ngôn ngữ và cài đặt địa phương.

Có một ứng dụng Mapeo Mobile, được sử dụng để thu thập bằng chứng tại hiện trường, để chụp ảnh hoặc ghi lại các điểm GPS của những địa điểm quan trọng; và có mộtứng dụng Mapeo Desktop, được sử dụng để sắp xếp dữ liệu thu thập trên thiết bị di động hoặc GPS và để trực quan hóa, chỉnh sửa và tạo báo cáo về những hành động mà khó có thể thực hiện trên thiết bị di động.

Mapeo được đồng thiết kế và phát triển cho các cộng đồng bản địa, những người phải đối mặt với các mối đe dọa đối với đất đai của họ như khai thác vàng bất hợp pháp, ô nhiễm dầu và săn trộm. Phần mềm được xây dựng để hỗ trợ họ ghi lại các hoạt động này nhằm thực hiện hành động của cộng đồng chống lại chúng, báo cáo với chính quyền, nộp đơn kiện, khởi động các chiến dịch truyền thông hoặc tạo bản đồ cho các yêu sách về đất đai.

Mapeo là một phần mềm mã nguồn mở được hưởng lợi từ những phản hồi liên tục từ người dùng trên khắp thế giới. Bạn có thể gợi ý tính năng tiếp theo của Mapeo!

Tại sao bạn có thể muốn sử dụng Mapeo

Có rất nhiều công cụ và phần mềm mà bạn có thể sử dụng để tạo bản đồ hoặc ghi lại thông tin, tuy nhiên, sau khi làm việc với những người bảo vệ trái đất trong nhiều năm, Digital Democracy chưa bao giờ tìm thấy một công cụ nào được xây dựng theo nhu cầu và ưu tiên hàng đầu của những người bảo vệ trái đất, vì vậy chúng tôi quyết định xây dựng một phần mềm dưới sự cộng tác chặt chẽ với các đối tác địa phương của chúng tôi.

Các công cụ khác có thể yêu cầu thường xuyên truy cập Internet, không khả dụng ở nhiều khu vực xa xôi hoặc hẻo lánh; chúng có thể phụ thuộc vào một máy chủ trực tuyến hoặc máy chủ tập trung lấy dữ liệu ra khỏi tay bạn và đến tay/văn phòng của các tập đoàn; chúng có thể phức tạp một cách không cần thiết đối với nhu cầu của bạn, khiến các thành viên cộng đồng có ít kinh nghiệm hơn với máy tính xa lánh và chán nản, hoặc chúng có thể buộc bạn phải phụ thuộc vào phần mềm đắt tiền hoặc người có chuyên môn bên ngoài thay vì thúc đẩy quyền tự chủ của riêng bạn.

Các ứng dụng Mapeo được xây dựng để giải quyết những điểm này.

1. Dễ dàng sử dụng và học tập

Mapeo Mobile được thiết kế để dễ học, ngay cả khi bạn chưa sử dụng điện thoại thông minh nhiều trước đây. Nó sử dụng nhiều biểu tượng để có thể dễ hiểu một cách trực quan. Mapeo Desktop yêu cầu một số kỹ năng máy tính, nhưng có giao diện đơn giản với một số tính năng hạn chế. Có rất nhiều công cụ khác mà bạn có thể xuất dữ liệu của mình sang từ Mapeo nếu cần thực hiện công việc phân tích hoặc lập bản đồ phức tạp hơn. Sự đơn giản này giúp hỗ trợ sự tham gia rộng rãi của cộng đồng và quyền sở hữu các dự án.

2. Mapeo hoạt động trong môi trường hoàn toàn ngoại tuyến

Mapeo Mobile chia sẻ thông tin bằng cách sử dụng mạng WiFi giữa các thiết bị. Đây có thể là mạng dựa trên internet, nhưng cũng có thể là mạng ngoại tuyến được thiết lập bằng cách sử dụng bộ định tuyến di động đơn giản hoạt động với máy tính hoặc pin nhỏ làm nguồn điện. Mapeo Desktop có thể sử dụng cùng các mạng này để chia sẻ dữ liệu và cũng có thể xuất dữ liệu sang các tệp có thể được chia sẻ trên thẻ USB.

3. Mapeo sử dụng cơ sở dữ liệu ngang hàng

Điều này có nghĩa là không có nguồn dữ liệu tập trung nào để tất cả các thành viên trong nhóm hoặc thiết bị kết nối với nhau. Thay vào đó, tất cả các thành viên của dự án đồng bộ hóa với nhau sẽ nhận được bản sao của tất cả dữ liệu trên thiết bị di động của họ. Ứng dụng di chuyển vòng quanh mạng dự án. Ưu điểm của việc này là dữ liệu bạn đã thu thập trên Mapeo Mobile vẫn ở trên điện thoại của bạn và bạn cũng có thể xem dữ liệu do những người khác trong nhóm thu thập. Đây là một hệ thống lưu trữ dữ liệu ít phân cấp hơn so với việc nó được lưu trữ bên ngoài trên máy chủ hoặc trực tuyến và có nghĩa là cộng đồng của bạn có thể duy trì toàn bộ quyền sở hữu và kiểm soát dữ liệu nếu bạn muốn.

4. Có thể tùy chỉnh

Phần lớn ứng dụng Mapeo có thể tùy chỉnh những gì bạn thu thập về ngôn ngữ, bản đồ và thông tin. Khi bạn tải xuống, nó đi kèm với một bản đồ ngoại tuyến của thế giới và một cấu hình mặc định có thể sử dụng ngay lập tức để thu thập thông tin về các mối đe dọa đối với đất đai hoặc quyền. Mapeo đã được dịch sang một số ngôn ngữ (bao gồm tiếng Anh, tiếng Tây Ban Nha, tiếng Bồ Đào Nha, tiếng Thái, tiếng Khmer và hơn thế nữa) và có thể được dịch sang các ngôn ngữ khác.

Mapeo có thể được tùy chỉnh bằng cách:

• Dịch ứng dụng sang ngôn ngữ địa phương của bạn bằng một công cụ trực tuyến có tên là Crowdin
• Tạo danh sách của riêng bạn về những thứ muốn thu thập thông tin và thiết kế bảng câu hỏi và biểu tượng liên quan của riêng bạn
• Thiết kế bản đồ ngoại tuyến hoặc bản đồ có loại thông tin hoặc chi tiết phù hợp để hỗ trợ tài liệu của bạn. Ví dụ: bạn có thể muốn một bản đồ vệ tinh chi tiết hoặc một bản đồ có ranh giới của các khu nhượng quyền khai thác mỏ và quyền sở hữu đất đai, hoặc một bản đồ với dữ liệu độ cao so với mặt biển để giúp bạn lập kế hoạch cho các chuyến đi thực địa.

Cách thức hoạt động

Mapeo có thể được sử dụng trong nhiều quy trình công việc khác nhau để giúp bạn bảo vệ vùng đất và quyền của mình. Dưới đây là một ví dụ về quy trình thu thập bằng chứng vi phạm quyền, để bạn có thể thấy cách sử dụng ứng dụng:

Tải xuống và cài đặt Mapeo

Bạn có thể sử dụng Mapeo với cấu hình mặc định đi kèm ngay lập tức hoặc có thể thiết lập với cấu hình tùy chỉnh và bản đồ ngoại tuyến có liên quan đến thông tin muốn thu thập. Bước cuối cùng này đòi hỏi nhiều kiến thức kỹ thuật hơn, vì vậy bạn có thể cần hỗ trợ nếu muốn tùy chỉnh Mapeo.

Thu thập dữ liệu bằng Mapeo Mobile

Tùy thuộc vào nhu cầu và công việc của bạn, điều này có thể liên quan đến các chuyến đi đến các vùng sâu vùng xa hoặc thăm các địa điểm xung quanh làng của bạn. Mapeo Mobile cho phép bạn lấy điểm GPS và phân loại, thêm ghi chú bằng văn bản và ảnh được liên kết với điểm đó và đánh dấu thời gian. Ví dụ, bạn có thể thu thập thông tin về sự cố tràn dầu ảnh hưởng đến đất đai của bạn, chụp ảnh làm bằng chứng và ghi lại khi sự cố tràn dầu xảy ra. Hoặc bạn có thể sử dụng Mapeo để lập bản đồ các địa điểm quan trọng trong lãnh thổ của mình, chẳng hạn như các khu vực săn bắn - ghi lại những người sử dụng chúng và những con vật được tìm thấy ở đó - hoặc những địa điểm có ý nghĩa lịch sử hoặc tâm linh.

Đồng bộ hóa dữ liệu của bạn

Bạn có thể chia sẻ dữ liệu với các thành viên khác trong nhóm bằng điện thoại hoặc kết nối với Mapeo Desktop và chuyển tất cả dữ liệu của bạn vào đó.

Chỉnh sửa, Trực quan hóa và Phân tích

Sử dụng Mapeo Desktop để chỉnh sửa và xem dữ liệu bạn đã thu thập bằng Mapeo Mobile. Bạn có thể lọc dữ liệu để giúp hình dung những gì đang xảy ra và phân tích thông tin cho các xu hướng.

Xuất dữ liệu của bạn

Từ Mapeo Desktop, bạn có thể tạo báo cáo in hoặc PDF đơn giản để chia sẻ với người khác; bạn cũng có thể tạo một tệp để tải lên một bản đồ web đơn giản để chia sẻ trực tuyến. Dữ liệu cũng có thể được xuất dưới dạng GeoJSON, CSV hoặc Shapefile để sử dụng trong các ứng dụng GIS hoặc phân tích dữ liệu khác. Từ Mapeo Mobile, bạn có thể chia sẻ các điểm dữ liệu riêng lẻ, ảnh và ghi chú được liên kết với người khác bằng email hoặc Whatsapp nếu cần hành động khẩn cấp hoặc nếu bạn không có quyền truy cập vào Mapeo Desktop.

Bắt đầu như thế nào

Cách dễ nhất để bắt đầu sử dụng Mapeo cho công việc lập bản đồ hoặc giám sát là tải xuống Mapeo Mobile từ Cửa hàng và bắt đầu. Chúng tôi hy vọng nó khá trực giác để sử dụng nhưng đây là cẩm nang để hướng dẫn bạn về tất cả những gì Mapeo làm và cách làm việc như một nhóm. Nếu bạn muốn sử dụng nó cùng với Mapeo Desktop hoặc sử dụng phiên bản Desktop của riêng nó để lập bản đồ, bạn có thể tải xuống Mapeo Desktop từ trang web của chúng tôi và tìm hiểu cách sử dụng trong hướng dẫn này. Có một số điều chưa được đề cập trong hướng dẫn, vì vậy nếu có điều gì chưa rõ, hãy hỏi cộng đồng người dùng của chúng tôi. 

Bạn cũng có thể tìm thông tin tại đây nếu bạn muốn tạo cấu hình riêng cho Mapeo bằng các biểu tượng và bản đồ ngoại tuyến của riêng bạn và có kỹ năng kỹ thuật hoặc hỗ trợ để làm như vậy.

Chúng tôi rất muốn nghe về dự án của bạn và hy vọng bạn sẽ thích Mapeo. Hãy đăng ký nhận email về Mapeo của chúng tôi nếu bạn muốn được nhận được cập nhật về tin tức và những cải tiến mới nhất.

Ví dụ về cách Mapeo được sử dụng

Giám sát Môi trường ở Peru

Các giám sát viên của Cộng đồng bản địa làm việc trong ECA-Amarakaeri ở Đông Nam Peru đang sử dụng Mapeo Mobile và Desktop như một phần của chương trình đồng quản lý khu bảo tồn. Cùng với các kiểm lâm viên, họ thu thập dữ liệu về khai thác mỏ vàng bất hợp pháp và các tác động khác đến Khu bảo tồn cộng đồng Amarakaeri và sử dụng những dữ liệu này để đưa ra quyết định và hành động nội bộ cũng như chia sẻ với chính quyền về bất kỳ hành vi bất hợp pháp nào cần được giải quyết.

Lập bản đồ lãnh thổ ở Kenya

Người bản địa Ogiek ở Mount Elgon đang sử dụng Mapeo Mobile và Desktop để lập bản đồ các địa điểm quan trọng trên vùng đất như một phần của khẳng định về lịch sử đất đai.

Lập bản đồ vùng đất ổ tiên ở Ecuador

Người Siekopai ở Bắc Ecuador đã sử dụng Mapeo Desktop trong làng để khám phá hình ảnh vệ tinh về vùng đất tổ tiên của họ với những người lớn tuổi và ghi lại những câu chuyện liên quan đến hồ và các khu định cư cũ. Xem video.

Quản lý rủi ro thiên tai cho dân cư dễ bị tổn thương do khí hậu ở Thái Lan

Tình nguyện viên y tế làng ở ven biển Thái Lan đang sử dụng Mapeo để thu thập dữ liệu về những người dễ bị tổn thương, nhằm đảm bảo họ có thể nhận được sự giúp đỡ ngay lập tức và là đối tượng trong trường hợp thiên tai.

Thông số kỹ thuật

Các yêu cầu về phần mềm: Mapeo Desktop có thể được cài đặt trên máy tính các nhân, Mac, và Linux. Mapeo Mobile hiện tại làm việc trên Android.

An toàn: Dữ liệu do Mapeo Mobile thu thập là không thể giả mạo và được ký bằng mật mã để chứng minh rằng dữ liệu đó không bị giả mạo. Tất cả dữ liệu, dù được tạo trên Mapeo Desktop hay Mapeo Mobile đều có nhật ký được mã hóa để có thể xác minh tính xác thực. Các dự án riêng có thể được tạo bằng cách sử dụng các khóa dự án an toàn giới hạn người có thể đồng bộ hóa dữ liệu.

Các chức năng chính: Chức năng ngoại tuyến. hoàn toàn. Lưu trữ dữ liệu phi tập trung. Bản đồ và cấu hình tùy chỉnh. Đồng bộ hóa ngang hàng.

Ngôn ngữ: Có thể dịch sang bất kỳ ngôn ngữ nào. Hiện có sẵn bằng tiếng Miến Điện, tiếng Hà Lan, tiếng Anh, tiếng Pháp, tiếng Đức, tiếng Hindi, tiếng Indonesia, tiếng Khmer, tiếng Mã Lai, tiếng Nepal, tiếng Bồ Đào Nha, tiếng Tây Ban Nha, tiếng Swahili, tiếng Thái và tiếng Việt.

Phương tiện truyền thông: Có thể thêm ảnh.

Tùy chọn nhập dữ liệu: Có thể nhập đường đi và định dạng GPS vào Mapeo Desktop.

Tùy chọn xuất dữ liệu: Mapeo Desktop: báo cáo PDF hoặc in, xuất GeoJSON, CSV hoặc Shapefile. Mapeo Mobile: xuất sang email, Whatsapp và các ứng dụng chia sẻ di động khác.

Digital Democracy xin cảm ơn tất cả các cộng đồng bản địa đã tham gia vào sự phát triển Mapeo Mobile và Desktop.